Istnieją różne poglądy co do tego, jak dzieci powinny spać, ale rozpoznawalny, stały harmonogram dnia zapewnia zdecydowanej większości duże poczucie bezpieczeństwa. Niektóre dzieci są wręcz od niego uzależnione, inne łatwiej znoszą zmiany. Im trudniej dziecku zasnąć, tym bardziej może mu pomóc ustanowienie bezpiecznych i stałych rytuałów przedsennych. Ich przewidywalność zapewni poczucie większego spokoju zarówno dziecku, jak i rodzicom. W tym artykule otrzymasz pięć ważnych porad dotyczących odpowiedniej higieny snu dzieci (a w pewnej mierze także rodziców). Pamiętaj jednak, że dzieci są różne i że najlepiej sprawdzić, co zadziała u ciebie w domu.
Jeśli problemy z zaśnięciem wydają się nam nierozwiązywalne, dobrym pomysłem może być zaczęcie wszystkiego od początku i ustalenie wspólnie z dzieckiem nowych rytuałów. Uzyskaj pomoc dzięki szablonowi Kiedy kładę się spać, który możesz ściągnąć na samym dole tego wpisu.
Przyjemnej lektury!
Pięć podpowiedzi od Anny Knakkergaard autorki książki Dżungla Snów.
1. Stała pora kładzenia się spać
Dla niektórych zabrzmi to pewnie jak nudna, może nawet zbyteczna rada. Prawda jest taka, że nasze ludzie ciała i mózgi, zwłaszcza w wieku dziecięcym, są w dużym stopniu uzależnione od stałego rytmu dnia. Większość z nas tego doświadcza, gdy przechodzimy z weekendu w dzień powszedni, z czasu zimowego na letni albo w związku ze zmianą strefy czasowej podczas podróży. U dzieci to zjawisko może być bardziej widoczne. Niektórym z nich przyzwyczajenie się do czasu letniego może zająć od kilku dni do kilku tygodni. Mając to na uwadze, być może lepiej zrozumiemy korzyści z ustanowienia stałej pory kładzenia się spać naszych dzieci – także w weekendy.
2. Spokojne zajęcia przed pójściem spać
Zapewne tylko nieliczne osoby są w stanie zasnąć tuż po ciężkiej aktywności fizycznej. Podstawą bezproblematycznego zasypiania jest odpoczynek zarówno ciała, jak i umysłu. Dlatego korzystnie wpłynie na sen dziecka wybór spokojnych zajęć przed położeniem go spać, takich jak układanie puzzli albo czytanie na głos.
3. Przełóż rozmowę o zmartwieniach na inną porę dnia
W ciszy panującej przed zaśnięciem wiele dzieci zaczyna myśleć o zmartwieniach albo zadawać sobie różne pytania. Wielu rodziców z pewnością zna takie sytuacje z własnych doświadczeń. Można na to zaradzić, przenosząc rozmowę o zmartwieniach na inną porę dnia, a tuż przed snem kierując myśli dziecka na coś przyjemnego i bezpiecznego. Niektóre dzieci mogą poczuć się zlekceważone, gdy rodzice siedzący na brzegu ich łóżka, nie chcą rozmawiać o tym, co je martwi. Pomocne będzie wyznaczenie „rozmowy o zmartwieniach” o innej porze dnia, kiedy i dziecko, i dorosły będą mieli więcej energii na omówienie wszystkich, dużych i małych, spraw.
4. Wyłącz ekran
Aby zasnąć, nasze ciało potrzebuje melatoniny, hormonu produkowanego w szyszynce w mózgu. Produkcję tę hamuje światło, zwłaszcza to niebieskie, bijące od ekranów. Dlatego najlepiej wyłączyć wszystkie ekrany co najmniej godzinę przed położeniem się spać. Z tej rady mogą także skorzystać dorośli, jeśli wieczorem doskwierają im problemy z zaśnięciem.
5. Wprowadź rytuały przedsenne budzące miłe skojarzenia
Nasze mózgi uwielbiają rozpoznawalność i rytuały. Pomyśl tylko, jak wiele rzeczy, które robimy w ciągu dnia, wynika z utrwalonych rutyn… Mycie zębów rano i wieczorem, to, gdzie odkładamy klucze po przyjściu do domu, w jakiej kolejności nakrywamy stół albo opróżniamy zmywarkę. Kiedy dzień za dniem wykonujemy te same czynności, unikamy ciągłego podejmowania decyzji, uwalniając energię i czas na inne rzeczy. Stały rytuał przedsenny pomoże ci uregulować sen dziecka. Co trzeba zrobić w pokoju przed pójściem spać –wywietrzyć, a może wstrząsnąć kołdrą? Którego misia przygotować do spania i czy światło ma być włączone, czy zgaszone? W jakiej kolejności dziecko przebiera się w piżamę albo myje zęby? Czy będziecie czytać książkę, czy też śpiewać kołysanki, a jeśli tak – to ile? Wciąż pamiętam z dzieciństwo wyrażenie „pchły na noc”. Moi rodzice zawsze tak się żegnali ze mną i z siostrą po położeniu nas spać. Znaczyło to „dobranoc”!
Bonus: Szablon Kiedy kładę się spać
Jeśli potrzebujesz pomocy w ustanowieniu wieczornych rutyn przedsennych, skorzystaj z darmowego szablonu Kiedy kładę się spać. Z jego pomocą ty i twoje dziecko możecie umówić się na określone czynności i nadać waszym wieczornym rytuałom bardziej przejrzystą strukturę. Chmurki na schemacie możecie uzupełnić zarówno tekstem, jak i rysunkami, żeby każde z was miało pełną świadomość tego, co zawiera ustanowiony przez was rytuał. Jeśli masz kilkoro dzieci, możecie stworzyć osobny schemat dla każdego z nich, aby to, na co się umawiacie, w jak największym stopniu pasowało do ich potrzeb. Większości dzieci bardzo zależy na tym, aby osobiście uczestniczyć w wypełnianiu i kolorowaniu schematu. Daje to im możliwość współdecydowania i w późniejszym czasie łatwiej i bezpieczniej będzie wam realizować to, na co się umówiliście. Wiele dzieci będzie pewnie chciało powiesić ten piękny schemat na ścianie w swoim pokoju. Na pierwszej stronie znajdziesz pomysły różnych rytuałów przedsennych i propozycje tego, co możecie napisać/narysować w chmurkach. Strony 2 i 3 są dla was – do wyboru są schematy z niebieskim i z różowym tłem.